Hipoterapia – forma rehabilitacji psycho-ruchowej, do której stosuje się konia. Jest jedną z form rehabilitacji wieloprofilowej, czyli oddziałującej jednocześnie ruchowo, sensorycznie, psychicznie i społecznie. Stosowana jest zarówno u dzieci, u młodzieży, jak i u dorosłych. Terapia niepełnosprawnych z zastosowaniem metody hipoterapii obejmuje głównie osoby niepełnosprawne ruchowo, sensorycznie i umysłowo.
Hipoterapia jest ściśle powiązana z innymi metodami rehabilitacyjnymi i terapeutycznymi i w pełni korzysta z ich dorobku. Celem terapii z koniem (z elementami jazdy konnej) jest przywrócenie pacjentom sprawności fizycznej i psychicznej w możliwym do osiągnięcia zakresie. Hipoterapia stanowi jeden z elementów rehabilitacji leczniczej i jako taka jest prowadzona przez specjalistę, na zlecenie i pod kontrolą lekarza. Hipoterapeuta pełni rolę asekurującą, zapewniając bezpieczeństwo oraz rolę przewodnika w kontakcie ze zwierzęciem. Konie stosowane w hipoterapii dobiera się starannie pod kątem pożądanych cech (przede wszystkim cech charakteru). Muszą one być m.in.: łagodne, posłuszne, o odpowiedniej budowie i wieku. Jedną z najpopularniejszych ras koni stosowanych w Polsce do hipoterapii są konie huculskie. Ponadto, koń powinien być dobrany do jeźdźca, do jego wzrostu i potrzeb rehabilitacyjnych. Czasami do hipoterapii wlicza się terapię na ośle, zwaną onoterapią.
Hipoterapia ma na celu:
- korygowanie postawy ciała
- regulacja napięcia mięśniowego
- kontakt z przyrodą, działanie motywacyjne
- doskonalenie równowagi, koordynacji, orientacji w przestrzeni, schematu własnego ciała, poczucia rytmu
- stymulacja i normalizacja czucia powierzchniowego
- zwiększenie poczucia własnej wartości
- zmniejszenie zaburzeń emocjonalnych
- rozwijanie pozytywnych kontaktów społecznych
Przekazywanie wzorca chodu jest najbardziej unikatowym celem hipoterapii. Taki sposób prowadzenia hipoterapii jest wskazany najbardziej dla dzieci i młodzieży chodzących samodzielnie w nieprawidłowym wzorcu, uczących się chodzić oraz siedzących samodzielnie, ale niestabilnie.